Кои се петте фази на Алцхајмеровата болест

01. фаза: Без симптоми

Првата фаза на болеста - исто така наречена претклиничка Алцхајмерова болест - може да трае со години. Многу лесно може да поминете и неколку децении без очигледни лоши ефекти бидејќи болеста полека напредува. Она што се случува во оваа фаза е дека мозочните клетки почнуваат да изумираат уништувајќи ги врските помеѓу деловите на мозокот. Сепак, мозокот е прилично приспособлив и има многу неврони, што значи дека овој вид брза клеточна смрт нема да биде очигледен долго време.

02. фаза: Симптомите се видливи и се развиваат

Деменцијата почнува да се покажува кога влошувањето на мозокот ќе достигне одредена пресвртна точка. На почетокот нема да биде премногу очигледно - повеќето пропусти и конфузија во овој момент се мали. Повеќето луѓе ќе мислат дека сето тоа е само дел од стареењето.

Сè уште може да биде малку загрижувачко, особено кога вашите најблиски се многу постари. Дали ќе бидат во ред и дали може сами да се грижат за себе? Што ако случајно се повредат? Веќе возраста го прави телото ранливо на повреди. Ако не можете да верувате дека нивните умови се бистри и разумни, тешко е да поверувате дека ќе бидат безбедни и способни да се грижат сами за себе. Фаќањето на симптомите во овој момент е многу полесно бидејќи тие сега се очигледни.

Некои од симптомите вклучуваат:
• Благата меморија пропаѓа
• Тешкотии со проценување на времето потребно за некоја задача
• Тешкотии со визуализирање на чекорите потребни за одредена задача
• Се бори да донесе мудри и здрави одлуки
• Со деменцијата, во која било форма, никогаш не е лесно да се справи некој.
За среќа, повеќето луѓе во оваа фаза, генерално, може добро да се сложуваат - иако може да ги забележите дека стануваат тврдоглави и лесно фрустрирани. Можете да им помогнете на вашите најблиски со тоа што ќе им го организирате животот и ќе се грижите за потешките задачи и ќе внимавате на нив каде што можете или како втора опција да се сместат во соодвети домови за стари лица.

03. фаза: Деменцијата станува очигледна

За некои што имаат среќа, деменцијата ќе во остане релативно блага форма до крајот на нивниот живот. Во суштина, сите симптоми што ги покажуваат во втората фаза стануваат уште полоши.

Ова е моментот кога сите почнуваат да забележуваат дека нешто не е во ред. Може да забележите дека вашиот сакан/а се бори да се сети на неодамнешните настани или се бори со извршување задачи со кои претходно немал никакви проблеми. Во некои случаи има дури и промена во личноста - можеби одеднаш почнуваат да се повлекуваат во одредени социјални ситуации или без предупредување се нафрлуваат на луѓето околу нив.

Она што се случува во овој момент е дека мозокот почнува да се влошува и да развива блага деменција. Ова влијае на функционирањето на повисоко ниво, како што се:
• да се биде способен да се изрази;
• разбирање и обработка на информации;
• краткорочно губење на меморијата;
• формирање долгорочна меморија поради краткорочните сеќавања, кои не може да траат доволно долго за да се трансформираат во долгорочни сеќавања;
• навигација, особено на непознати места;
• поставување предмети.

04. фаза: Деменцијата се влошува

До овој момент сосема е опасно луѓето со Алцхајмерова болест да бидат оставени сами на себе, дури и на кратки временски периоди. Овде има многу фрустрации бидејќи вашата сакана личност почнува да губи сè повеќе од својата меморија. Веројатно може да почнат да забораваат кој е кој или воопшто да ве помешаат со друг член на семејството.

Може да биде тешко за лицето со Алцхајмерова болест - до овој момент губи работи што му се драгоцени и исто така одеднаш не може да комуницира на начинот на кој порано го правело тоа. Повеќето од нив ќе развијат проблеми со контролата на дебелото црево и мочниот меур.

05. фаза: Тешка деменција

Се надеваме дека вие и вашиот сакан/а никогаш нема да ја видите оваа фаза. Во оваа фаза деменцијата напредувала до таков степен што оставила физичко влијание врз личноста.
И покрај тоа што има инаку совршено способно тело, болниот може да изгуби поголем дел од својата физичка способност и движење.

Ќе ви биде тешко да го помирите пациентот пред вас со личноста што некогаш сте ја познавале и многу сте ја сакале, а ќе ви биде тежок товар.

Важно е да запомните дека овде позитивното размислување може многу да помогне кога се обидувате да се грижите за вашиот сакан/а.

Некои од симптомите на кои треба да бидете подготвени вклучуваат:
• губење на кохерентната комуникација бидејќи мозокот се бори да формира соодветни мисли;
• целосна помош со секојдневните задачи, вклучувајќи јадење, користење бања и дотерување;
• тешкотии со дејства, како што е голтањето;
• тешкотии со контролата на мочниот меур и дебелото црево;
• неможност да се седи исправено;
• неможност да се држи главата нагоре;
• потребна е помош при одење.

 

За детално читање на овој текст, погледнете на 14-15 стр. во електронското издание на BETTY магазин (Јуни 2022).