Aleksandra Sitnovska
|
Diarreja është manifestim i zakonshëm i shumë sëmundjeve gastrointestinale. Ajo nënkupton një rënie në qëndrueshmërinë fekale dhe ndodh kur ka çekuilibër midis përthithjes së zorrëve dhe sekretimit të ujit. Diarreja është problemi më i zakonshëm shëndetësor në vendet në zhvillim dhe arsyeja kryesore për hospitalizimin e fëmijëve.
Në thelb, trajtimi i diarresë përbëhet nga zëvendësimi i lëngjeve të humbura, përmes një tretësire të rehidratimit oral (ORS). Përdorimi i kësaj tretësire për diarre, zvogëlon shkallën e vdekshmërisë dhe morbiditetit nga sëmundja, por nuk çon në ulje të kohëzgjatjes së diarresë dhe intensitetit të saj. Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, rekomandohen tretësirat hipotonike të rehidratimit oral, sepse kur përdoren tretësira hipertonike, ekziston rreziku i hipernatremisë dhe jashtëqitjeve më të forta dhe më të shpeshta.
Probiotikët përdoren si një nga alternativat që mund ta shkurtojnë kohëzgjatjen e diarresë. Kombet e Bashkuara dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë i përkufizojnë probiotikët si “mikroorganizma të gjallë që, kur administrohen në sasi të përshtatshme, japin përfitime shëndetësor për pritësin." Probiotikët në vijim, duke përfshirë
Lactobacillus GG,
Lactobacillus reuteri dhe
Saccharomyces boulardii, janë agjentë premtues për përmirësimin e diarresë akute tek fëmijët. Midis tyre, të gjitha janë baktere, përveç
S. boulardii, e cila është kërpudhë maja.
Saccharomyces boulardii është një virus jopatogjen, jotoksik i majasë. Bëhet fjalë për majanë tropikale, e cila gjendet në një gjendje të vazhdueshme njëqelizore. Për herë të parë u përshkrua në vitin 1920, nga mikrobiologu Henri Buller. Majaja, e cila tani e mban emrin e tij, ka një rritje optimale të temperaturës prej 37°C dhe i mbijeton kalimit nëpër të gjitha nivelet e traktit të tretjes. Më vonë u përdor në Francë për trajtimin e diarresë, në fillim të viteve 1950.
Saccharomyces boulardii ka një efekt të drejtpërdrejtë antagonist në shumë patogjene. Efektiviteti i saj i atribuohet efektit të drejtpërdrejtë frenues në rritjen e shtameve patogjene, efektit antisekretor, me një lidhje specifike të toksinave të receptorëve të zorrëve dhe efektit trofik në enterocite, me stimulimin e aktivitetit enzimatik dhe mekanizmave jospecifikë dhe anti-infektivë, si aktiviteti anti-inflamator.
Saccharomyces boulardii sekreton proteazë, e cila është dëshmuar të neutralizojë toksina të caktuara bakteriale. Ajo gjithashtu mund të stimulojë përgjigjen imunologjike.
Si ta dalloni dehidratimin dhe çfarë hapa duhet të ndërmerrni?
- Dehidratimi i butë është “normal”: gojë paksa e thatë, etje, 1 pelenë e lagur për 6 orë. Kurse për një fëmijë që nuk ka një pelenë të vetme të lagur brenda 8 orëve, duhet të kërkohet ndihmë mjekësore.
- Te fëmijët duhet të plotësohen lëngjet e humbura. Nëse ata nuk durojnë ose refuzojnë, duhet të pinë pije të lehta, si p.sh. lëng molle, karote, supa të holla, tretësira izotonike ose ujë orizi
- Fëmijët me diarre të theksuar dhe të vjella duhet të përdorin tretësira të rehidratimit oral (ORS). ORS-të sigurojnë marrjen e natriumit, kaliumit dhe elektroliteve të tjera me të cilat plotësohen kripërat dhe karbohidratet e humbura. ORS-të janë dizajnuar posaçërisht për dehidratim të moderuar deri në të rëndë: inflamacioni i syve, mungesa e lotëve, goja e thatë dhe më pak se një pelenë e lagur në 6 orë.
- Plotësimi i lëngjeve për të shmangur dehidratimin me anë të konsumimit të shpeshtë të sasive të vogla të lëngjeve, deri në uljen e intensitetit të simptomave.
- Burim i mirë i lëngjeve janë supat e holla ose supat me lëng mishi, pasi ato e plotësojnë kripën e nevojshme.
- Fëmijët që nuk janë të dehidratuar duhet të vazhdojnë ushqimin normal (ushqyerjen me gji).
- Terapia popullore për diarre, dieta BRAT, e cila kufizon konsumimin e bananeve, orizit, mollëve të grira dhe fasuleve, nuk rekomandohet më, për shkak të mosmarrjes së mjaftueshme të lëndëve ushqyese.
Për lexim të hollësishëm të këtij teksti, shihni f.30-31 të botimit elektronik të revistës BETTY (QERSHOR 2021).
.svg){kind=icon}