Pse ështe e rëndësishme Vitamina D3?

Gabriela Kachakoska-Naneska
Farmacist i diplomuar
BARNATORE BIOLEK 3, PRILEP

|



Vitamina D është një vitaminë liposolubile, gjegjësisht vitaminë që tretet në yndyrë. Këto vitamina ruhen në trupin e njeriut, duke krijuar rezerva, për dallim nga vitaminat hidrosolubile, të cilat janë të tretshme në ujë dhe teprica e tyre nxirret përmes urinës.

Ekzistojnë dy forma të vitaminës D:

Vitamina D₃ (kolekalciferol) dhe Vitamina D<sub>2 (ergokalciferol)

Ndryshe nga</sub> Vitamina D_2, Vitamina D₃ është më efektive në rritjen e përqendrimit në formën e tij aktive në organizëm.

Burimet kryesore të Vitaminës D_{3 (kolekalciferol) janë dielli, ushqimi dhe shtojcat ushqimore.} Vitamina D₃ është e vetmja vitaminë D që trupi mund ta prodhojë dhe falë dritës së diellit, sinteza e saj fillon në lëkurë. Është një element i rëndësishëm për metabolizmin e kalciumit dhe fosforit, duke lejuar përthithjen dhe ruajtjen e tyre në eshtra. Duke qenë se numri i njerëzve që shmangin diellin sa vjen e shtohet, vitamina duhet medoemos të merret përmes shtojcave, për të përmbushur kërkesat e organizmit për Vitaminën D₃.



Roli i saj në të gjithë organizmin është shumë i rëndësishëm:

• Si një imunomodulator, ka ndikim të madh në mbrojtjen kundër sëmundjeve virale dhe bakteriale


• Eshtra të shëndetshme te të moshuarit, sepse siç u përmend, ajo merr pjesë në metabolizmin e kalciumit dhe fosforit dhe kështu parandalon osteoporozën


• Është një element i rëndësishëm për fëmijët dhe të sapolindurit, meqenëse mbron nga shfaqja e alergjive të ushqimit, rritja e presionit të gjakut, rreziku i astmës.

Mungesa e Vitaminës D₃ është më e theksuar në periudhën e dimrit, sepse në këto muaj trupi nuk prodhon vetë vitaminë D dhe kjo për shkak të rrezeve të diellit që janë shumë të rralla dhe jo të mjaftueshme. Megjithatë, edhe në muajt e tjerë njerëzit nuk qëndrojnë mjaftueshëm në diell për shkak të orarit të punës ose për shkak të efekteve të dëmshme të rrezeve të diellit. Rrezik më të madh të mungesës së Vitaminës D₃ kanë njerëzit që jetojnë në rajonet veriore, njerëzit që jetojnë në vendet ku ka ndotje të lartë të ajrit dhe njerëzit me ngjyrë të errët të lëkurës.

Mungesa e Vitaminës D₃ çon në zbutjen e indeve të eshtrave, duke rezultuar në dobësi të muskujve dhe në masë të zvogëluar muskulore. Tek njerëzit e moshuar, mungesa e vitaminës D mund të jetë pikënisje për osteporozën. Këta individë mund të kenë lodhje, dhimbje në eshtra dhe muskuj etj.

Përdorimi i saj është veçanërisht i rëndësishëm për:

• Eshtra të shëndetshme, sidomos tek të moshuarit në parandalimin dhe trajtimin e osteoporozës


• Përmirësimin e sistemit imunitar, duke zvogëluar rrezikun e sëmundjeve virale


• Lëkurë më të shëndetshme


• Dhëmbë të shëndetshëm


• Përqendrim më të mirë dhe rritje të energjisë

Rekomandohet në rast të:

• Mungesës së vitaminës D


• Personat në rrezik të sëmundjeve infektive


• Personat me osteoporozë ose osteopeni


• Gratë në menopauzë


• Personat me sëmundje kardiovaskulare dhe diabet


• Personat me sëmundje malinje

Doza e rekomanduar është 400 - 800 IU ose 10 - 20 mikrogramë. Megjithatë, nëse ekspozimi në diell zvogëlohet ose mungon fare, atëherë doza e rekomanduar duhet të tejkalojë 1000 - 4000 IU (25 -100 mikrogramë).

Që të shfrytëzohet sa më mirë nga organizmi, është mirë që Vitamina D₃ të merret me ushqime që janë të pasura me yndyrna (mish, arra, etj.)

Ushqime të pasura me Vitaminën D₃

• Salmoni


• E verdha e vezës


• Peshku ton


• Kërpudhat


• Sardelet

Për fat të keq, nuk mund të hamë peshk çdo ditë, ndaj burimi i vetëm i Vitaminës D_{3 mbeten shtojcat ushqimore.}

Për lexim të hollësishëm të këtij teksti, shihni f.8 të botimit elektronik të revistës BETTY (JANAR 2020).