Këshilla për përballimin e alergjisë së pakëndshme pranverore

Thuhet se pranvera është koha kur natyra zgjohet dhe bashkë me të edhe disponimi ynë. Dalim në diell, shijojmë bukuritë e gjelbërimit, luleve, aromave dhe shijeve të perimeve dhe frutave sezonale.
Por, fatkeqësisht, për një pjesë të madhe të njerëzve, fillimi i pranverës sjell më shumë shqetësime sesa gëzim.
Më poshtë do të përpiqemi të japim disa këshilla për atë që mund të bëni për të lehtësuar simptomat e alergjisë sezonale, të cilat shpesh mund të ndikojnë ndjeshëm në cilësinë e jetës suaj.
Çfarë është në të vërtetë alergjia sezonale dhe cilat janë simptomat dhe alergenët më të zakonshëm?
Kur alergenët pranverorë – zakonisht poleni nga pemë të ndryshme, në varësi të mjedisit ku jetoni (si ahu, betulla, bliri, panja, plepi…), por edhe aromat e barit të kositur, pluhuri i përzier me këta elementë dhe grimca të tjera të vogla, hyjnë në zgavrën e hundës dhe rrugët e frymëmarrjes përmes thithjes, trupi shpesh reagon në mënyrë të tepruar.
Qelizat e pranishme në hundë, të quajtura mastocite, i ngatërrojnë grimcat bimore të padëmshme me pushtues të rrezikshëm dhe sekretojnë substanca si histamina dhe triptaza, të cilat stimulojnë qelizat e sistemit imunitar për të luftuar një armik të paqenë. Pikërisht ky mekanizëm shkakton simptomat tipike të alergjisë sezonale.
Si rezultat, kjo gjendje çon në lotim të syve, inflamacion të mukozës së hundës, teshtima, kollë dhe skuqje të fytit – një gjendje e njohur si riniti alergjik.
Ekspertët thonë se ndikimi i alergjive shkon përtej një ndjenje të thjeshtë shqetësimi. Mund të ndikojë negativisht në gjumin, të rrisë lodhjen gjatë gjithë ditës dhe kështu të prishë ndjeshëm cilësinë e përgjithshme të jetës.

Trajtimi mjekësor dhe efektet anësore
Këtë “luftë të panevojshme” të organizmit mund ta pengojmë, dhe kështu të zvogëlojmë simptomat me një sërë mjetesh mjekësore (mos zgjidhni vetë ilaçe ose mos përdorni ilaçe nga persona jo të licencuar mjekësisht, këshillohuni me mjekun tuaj nëse keni probleme serioze me alergjinë), por në këtë tekst do të fokusohemi te ajo që mund të bëjmë vetë për të zvogëluar simptomat. Nuk jemi të pafuqishëm ndaj alergjisë sezonale.
Antihistaminet, kortikosteroidet dhe dekongjestantët janë veçanërisht efektivë në trajtimin e simptomave alergjike. Megjithatë, ato mund të kenë një sërë efektesh negative, si:
Lodhje, mungesë energjie
Sy, hundë dhe gojë të thata
Ndjesi ankthi
Gjakderdhje ose mavijosje e pazakontë
Pagjumësi
Takikardi (rrahje të shpejta të zemrës)
Te fëmijët:
Makthe
Funksione kognitive të dëmtuara
Irritueshmëri
Probleme me tretjen

Disa njerëz janë më të prirur ndaj alergjisë sezonale
Edhe pse më shpesh prek të rinjtë, alergjia sezonale mund të shfaqet në çdo moshë. Gjithashtu, ajo mund të jetë e pranishme në një sezon, pastaj të zhduket me kalimin e kohës, por edhe të rishfaqet pas disa vitesh.
Ekzistojnë grupe njerëzish që janë më të prirur ndaj alergjisë sezonale. Sipas Johns Hopkins University School of Medicine, alergjitë janë në fakt çrregullime të sistemit imunitar. Siç e përmendëm, trupi reagon në mënyrë të panevojshme dhe të tepruar ndaj komponentëve të padëmshëm, duke shkaktuar kështu simptomat.
Ekzistojnë produkte ushqimore që duhet të shmangen gjatë periudhës së alergjisë sezonale. Këto përfshijnë, sigurisht, ushqimet ndaj të cilave jeni alergjikë ose të ndjeshëm, si dhe ushqime që mund të përkeqësojnë simptomat e alergjisë.
Alkooli
Ushqimet me kafeinë
Produktet e qumështit
Çokollata
Kikirikët
Ushqimet me sheqer
Të gjitha ushqimet e përpunuara në nivel të lartë
Pijet e gazuara

Ushqime të pasura me disa aditivë:
kalium bisulfit
natrium sulfit
ëmbëlsues artificial
Për fat të mirë, ekziston edhe ushqim që mund të ndihmojë në reduktimin e simptomave.
Shtimi i disa produkteve ushqimore në dietë mund të lehtësojë simptomat e alergjive sezonale.
Mendohet se këto produkte ushqimore mund të ndihmojnë në lehtësimin e simptomave duke reduktuar inflamacionin dhe duke forcuar imunitetin.
Më poshtë janë disa produkte ushqimore për të cilat ka disa të dhëna shkencore që mund të jenë të dobishme kundër alergjive pranverore.
1) Xhenxhefil
Xhenxhefili mund të zvogëlojë natyrshëm simptomat e alergjisë pranverore që shfaqen si pasojë e inflamacionit, siç janë irritimi dhe kruarja e hundës, syve, skuqja dhe ënjtja në fyt, etj.
Ai është përdorur për shekuj me radhë në mjekësinë tradicionale, ndërsa shkenca moderne ka konfirmuar veprimin e tij të fuqishëm anti-inflamator falë përbërjeve të tij antioksiduese fitokimike.
Duhet të dini se efekti i xhenxhefilit të freskët dhe të thatë është i njëjtë. Pra, mund ta përdorni si të freskët, ashtu edhe si erëz, çaj, etj.
2) Shafran i Indisë
Shafrani, ashtu si xhenxhefili, mund të ndihmojë në reduktimin e simptomave alergjike. Kjo ndodh për shkak të efektit të tij të fuqishëm anti-inflamator, falë antioksidantëve të tij (veçanërisht kurkuminës).

Një studim i kryer te kafshët tregon se shafrani mund të zvogëlojë simptomat e rinitit alergjik.
Shafrani, përveçse si erëz, mund të përdoret edhe si suplement. Nëse e përdorni si erëz, mos harroni ta kombinoni me piper të zi, pasi piperina e tij e rrit përthithjen e kurkuminës deri në 2000 herë më shumë.
3) Frutat Citus
Dihet mirë se këto fruta të pasura me vitaminë C ndihmojnë në parandalimin dhe trajtimin e ftohjeve të zakonshme. Megjithatë, përveç rolit të tyre në luftimin e infeksioneve, vitamina C mund të ndihmojë edhe në reduktimin e simptomave të rinitit alergjik.
Një studim mbi këtë temë tregon se vitamina C mund të zvogëlojë irritimin e rrugëve të sipërme të frymëmarrjes gjatë rinitit alergjik të shkaktuar nga poleni.

Prandaj, gjatë pranverës, rrisni konsumin e portokajve, limonëve, specave, frutave të pyllit etj.
4) Domatet
Likopeni, antioksidanti i fuqishëm i domateve, mund të ndihmojë ndjeshëm në reduktimin e inflamacionit kronik. Përthithja e kësaj përbërjeje rritet kur domatet konsumohen në formë të gatuar.
Gjithashtu, domatet janë një burim i mirë i vitaminës C, e cila, siç u përmend më herët, mund të ndihmojë në zvogëlimin e simptomave të rinitit alergjik.
5) Qepa
Qepa është një perime e pasur me kvercetin, një antioksidant i fuqishëm. Kjo përbërje përdoret edhe si suplement për trajtimin e rinitit alergjik.
Sipas disa studimeve shkencore, kvercetina vepron si një antihistaminë natyrale, duke ndihmuar në reduktimin e simptomave të alergjisë.
Përveç kësaj, qepa përmban edhe përbërës të tjerë antioksidues që mund të zvogëlojnë inflamacionet kronike dhe disa probiotikë, të cilët mbështesin sistemin imunitar duke ruajtur një mikroflorë të shëndetshme të zorrëve.
Qepa e kuqe është më e pasura me kvercetin!
6) Disa këshilla shtesë
Pini çaj jeshil
Hani ushqime probiotike
Ulni marrjen e kripës, kini kujdes me ushqimet me kripë të fshehur
Mos hani ushqime tepër të erëzuara
Mjalti mund të ndihmojë (sasi të vogla të polenit mund të ndihmojnë në krijimin e imunitetit ndaj efekteve të alergjive sezonale).

Një ndryshim pozitiv në mënyrën e ushqyerjes dhe në stilin e jetës në përgjithësi mund të jetë i dobishëm edhe në këtë situatë.
Produktet ushqimore të përmendura nuk mund të zëvendësojnë medikamentet e destinuara për trajtimin e alergjisë, por mund të jenë një shtesë e përshtatshme dhe një masë parandaluese.
Për më tepër, mbajtja e një regjimi të shëndetshëm ushqimor dhe një stili të shëndetshëm jetese mund të kontribuojë ndjeshëm në shmangien e alergjive sezonale, duke reduktuar rrezikun e disa çrregullimeve që lidhen me një rrezik më të lartë të alergjive.
Në fund, edhe disa këshilla për stilin e jetesës për të reduktuar rrezikun e simptomave më të rënda:
Pini mjaftueshëm ujë
Shmangni vendet me përqendrim të lartë të polenit
Mbani maskë nëse shkoni në ato vende
Bëni dush para gjumit (poleni dhe pluhuri mund të mbeten në lëkurë dhe flokë, duke përkeqësuar simptomat gjatë natës)
Kushtojini vëmendje ajrosjes së hapësirave
Shmangni përdorimin e tapeteve prej leshi, preferoni dysheme të forta në ambientet ku kaloni më shumë kohë dhe flini
Mbani ambientet e shtëpisë të pastra.

 

Dr. Aleksandar Mitov
Magjistër i Shëndetit Publik dhe Ndikimeve të Mjedisit në Shëndet