BETTY nëna: Pse është e rëndësishme që një fëmijë të ketë vetëbesim

Hristina Stefanovska
Psikologe e fëmijëve dhe autore e letërsisë për fëmijë

|



Vetëbesimi është i rëndësishëm, me qëllim që fëmija të bëhet një person i integruar dhe i plotë, i cili do të zbulojë dhe plotësojë kapacitetet dhe aftësitë e veta për të cilat është i destinuar, do të arrijë majat e hierarkisë së motiveve, do të vetëpërditësohet, do të forcojë identitetin e vet dhe do të bëhet i fortë, elastik dhe i shëndetshëm.

Vetëbesimi është besimi që kemi për aftësinë tonë për të përmbushur diçka ose për të përfunduar me sukses një detyrë. Vetëbesimi është dëshmi se si dhe sa e çmojmë apo e vlerësojmë veten. Vetëbesimi i fëmijës është dëshmi se ai ka një mendim pozitiv për veten, mendon se është i aftë dhe i vlerësuar dhe e pranon veten ashtu siç është. Zhvillimi i vetëbesimit të fëmijës fillon menjëherë pas lindjes së tij, nëpërmjet besimit të krijuar tek ata që kujdesen për të dhe me reagimet e marra për sjelljen e tij në vitet e para të jetës, fillimisht nga prindërit, e më pas nga mjedisi i tij shoqëror, si autoritetet dhe bashkëmoshatarët. Në fund të fundit, fëmija mëson se si ta shohë veten përmes syve të atyre që e shohin atë.

Vetëvlerësimi, nga ana tjetër, përfshin besime dhe bindje të ndryshme që kemi për veten tonë. Është një vlerësim subjektiv i individit për vlerën e tij. Do të thotë se si e vlerësojmë sjelljen tonë, si e vlerësojmë pamjen tonë, si i vlerësojmë bindjet tona për gjërat, si i shohim emocionet tona dhe, në fund të fundit, si e karakterizojmë dhe e vlerësojmë sjelljen tonë personale. Vetëvlerësimi lidhet me vetëbesimin dhe së bashku ato luajnë një rol kyç në vendosjen e motivimit të personalitetit të fëmijës.



Që një fëmijë të krijojë vetëbesim, para së gjithash që në lindje, është e nevojshme të vendoset një marrëdhënie e sigurt dhe cilësore me prindin ose kujdestarin, e bazuar në besim dhe pranim, ku i rrituri i plotëson në kohë nevojat e tij me një dozë dashurie dhe vëmendjeje. Më pas është e rëndësishme që t'i sigurohet një mjedis i përshtatshëm stimulues, ku ai do të ndërtojë integritetin dhe fleksibilitetin e tij fizik. Kjo nënkupton që fëmija të jetë aktiv, të ngjisë dhe të zbresë shkallët, të vishet dhe zhvishet vetëm, të hajë në mënyrë të pavarur, të bjerë dhe të ngrihet, të krijojë një ndjenjë rezistence etj.

Gjëja më e rëndësishme për një fëmijë në vitet e para të jetës është të lëvizë. Fëmija që duhet të krijojë vetëbesim duhet të besojë në trupin e tij dhe se ai mund të mbështetet në të, sepse kështu e mësojmë se trupi është miku ynë më i besuar. Më pas është e rëndësishme të krijohen kushte ku ai do t'i testojë aftësitë e tij, ku ndonjëherë do të ekspozohet ndaj frustrimit dhe do të zotërojë vetëkontroll dhe rezistencë ndaj stresit. Dhe ajo që është jashtëzakonisht e rëndësishme është që prindi ose i rrituri që kujdeset për fëmijën, të ushqejë një zë mbështetës dhe jo kritik në komunikimin me fëmijën, ku fëmija do të krijojë besime dhe bindje se është i dashur, i vlerësuar, i zgjuar, i bukur, i guximshëm, i pavarur, i sigurt, i aftë, i mirëpritur, duke i mundësuar që të ketë mendimin e tij, të jetë në gjendje të mbrohet dhe të jetë në gjendje të vendosë kufijtë e tij personalë. Një fëmijë i tillë e di se ka të drejtë të gëzohet, se ka të drejtë të bëjë gabime dhe se nga gabimet mëson.

Për lexim të hollësishëm të këtij teksti, shihni f.14-15 të botimit elektronik të revistës BETTY (PRILL 2022).