BETTY nëna – Si të përgatitemi për të shkuar në kopsht për herë të parë

dr. Dragana Emel Markoska
Specialistë e pediatrisë
IPSH Stars Medika

|



Shkuarja në kopsht për herë të parë është një nga ngjarjet më stresuese në familje. Nëna mendon se ky do të jetë një vendim që do t'ia prishë shumë rendin fëmijës. Pavarësisht se në çfarë moshe fëmija shkon për herë të parë në kopsht, nëna ka frikë se askush si ajo nuk do t'i njohë nevojat dhe dëshirat e njeriut të saj të vogël.  Është më mirë që vendimi se nëse dhe kur fëmija duhet të shkojë në kopsht të merret vetëm nga nëna dhe babai.

SI TË ZGJIDHET KOPSHTI I DUHUR

Kur zgjidhni një kopsht fëmijësh, gjëja e parë që prindërit duhet të kenë parasysh është se nuk po kërkojnë një shtëpi zëvendësuese për fëmijën, por po kërkojnë një vend ku do të kujdesen për të dhe do të shoqërohet me vogëlushët e tjerë. Kur zgjidhni një kopsht fëmijësh, gjithmonë sigurohuni që të jetë afër vendbanimit të fëmijës ose afër vendit të punës të njërit prej prindërve. Kjo është e rëndësishme në rast se ju duhet ta merrni fëmijën më herët, që ta lehtësoni një gjë të tillë. Përveç kësaj duhet të keni kujdes edhe për atë se:

• Sa i pajisur është kopshtit, a ka hapësirë të mjaftueshme, si janë shtretërit, a është i rinovuar apo i ri, a ka tualete të përshtatshme etj.


• A i kanë fëmijët kushtet për të qëndruar jashtë gjatë qëndrimit në kopsht


• A ka ndonjë aktivitet shtesë (aktivitete sportive, mësimore, mësimi i gjuhëve të huaja etj.)


• A ka bashkëpunim mes prindërve dhe mësueseve në kopshtin e fëmijëve

PËRSHTATJA E FËMIJËS NË KOPSHT

Pasi të keni zgjedhur kopshtin dhe ta regjistroni fëmijën, fillon procesi i përshtatjes së fëmijës. Se sa kohë do të zgjasë procesi i përshtatjes së fëmijës, varet nga disa faktorë, si mosha e fëmijës, numri i fëmijëve që përshtaten në të njëjtën kohë, kapaciteti i kopshtit, si do të sillet fëmija kur ta çoni për herë të parë. Përshtatja zakonisht fillon nga 15 minuta deri në gjysmë ore dhe më pas në varësi të faktit nëse fëmija qan, futet shpejt në lojë, bashkëpunon me mësuesin etj. Nga kjo varet nëse koha mund të rritet më shpejt ose më ngadalë.

Para fillimit të përshtatjes në kopshtin e fëmijëve, është e nevojshme të filloni dhe zbatoni në shtëpi të njëjtën rutinë që fëmija do ta ketë atje. Me këtë nënkuptohet, zgjimi herët, ngrënia e mëngjesit në të njëjtën kohë dhe mundësisht të jetë i njëjtë si në kopshtin e fëmijëve (qoftë bukë, qull). E njëjta vlen edhe për drekën. Gjithashtu, kur ta vini në gjumë, duhet të përpiqeni që fëmijën ta zë gjumi vetë para se të fillojë të shkojë në kopsht. Qëllimi është të ketë të njëjtën rutinë si atje, në mënyrë që të mos ketë stres shtesë kur të flejë atje.

Nëse bëhet fjalë për fëmijë më të madh, atëherë duhet të përpiqeni t'i tregoni se ku po shkon, çfarë të presë dhe të blini së bashku gjithçka që do t'i nevojitet për në kopsht, ku do të fillojë të shoqërohet me fëmijë të tjerë.

Kjo është një periudhë shumë stresuese në jetën e fëmijës, prandaj, nëse kushtet lejojnë, nuk rekomandohet që fillimi i kopshtit të shoqërohet me ngjarje të tjera të mëdha si shpërngulja, një anëtar i ri i familjes etj. Duhet të kemi parasysh se fëmijët do ta manifestojnë disi fillimin e kopshtit, qoftë me të qara apo acarim ose nuk do të duan të ndahen nga prindërit e tyre as edhe për një minutë pasi të kthehen nga kopshti. Kjo është arsyeja pse në atë periudhë duhet të jemi më tolerantë dhe plot mirëkuptim ndaj fëmijëve.

Siç është një situatë e madhe e stresuese për fëmijët, ashtu është edhe për prindërit. Para se të fillojë procesi i përshtatjes, nuk është keq që prindërit të përshtaten fillimisht vetë me situatën dhe më pas t'ua komunikojnë fëmijëve. Prindërit nuk duhet të flasin keq për kopshtin ose mësuesit para fëmijëve të tyre. Nuk duhet të ndiejnë se po bëjnë diçka të gabuar që fëmija i tyre shkon në kopsht. Përkundrazi, shkuarja në kopsht është një pjesë shumë e rëndësishme për shoqërimin dhe zhvillimin e fëmijës.

Një problem tjetër që prindërit kanë kur fillojnë të shkojnë në kopsht është sëmundja e fëmijëve të tyre gjatë asaj periudhe.

PSE ËSHTË ASHTU?

Kjo është një pyetje që nuk ka prind që nuk ia bën vetes kur fëmija i tij ka filluar të shkojë në kopsht. Ky proces është krejt normal. Atje ai do të takojë fëmijë të tjerë me të cilët do të luajë dhe duke shkëmbyer lodra ata mund t'i shkëmbejnë bakteret saprofite që mbart secili fëmijë ose baktere të caktuara patogjene. Gjatë këtij takimi të baktereve të reja me mekanizmat mbrojtës të fëmijës, fillon një reagim i caktuar i cili, në varësi të shkallës së pjekurisë së sistemit imunitar dhe aftësisë së tij për t'u përballur me patogjenët e rinj, do të zhvillojë një reagim të caktuar. Mund të manifestohet me rrjedhje hundësh, ethe, teshtitje, kollë etj. Sa më i pjekur dhe i paprekur sistemi imunitar, aq më mirë fëmija do të përballet me fluksin e patogjenëve dhe do t'i luftojë ato. Ajo për të cilën duhet të kemi kujdes si prindër është përdorimi i disa shtesave, ndonëse jo në sasi jashtëzakonisht të mëdha, por mjaftueshëm për të stimuluar funksionimin e duhur të sistemit imunitar.

Përveç pjekurisë së sistemit imunitar, koha kur fillon kopshti është gjithashtu e rëndësishme. Nëse prindërit fillojnë ta çojnë fëmijën në kopsht në vjeshtë ose dimër, d.m.th. në muajt më të ftohtë ata duhet t'i kushtojnë vëmendje se sa i veshur është fëmija, nëse dhe sa kohë qëndron jashtë e të ngjashme. Nuk duhet harruar se edhe kur është ftohtë, fëmijët duhet të qëndrojnë jashtë. Vetëm do t'i vishni siç duhet dhe duhet të qëndrojn[ jashtë për aq kohë sa lejojnë kushtet.

PËRFUNDIMI

Shkuarja në kopsht është pjesa më stresuese por njëkohësisht edhe më e bukur e jetës së fëmijëve. Le të përpiqemi të mos lejojmë që frika jonë në lidhje me kopshtin të ndërhyjë në përshtatjen e fëmijës me kopshtin.

Për lexim të hollësishëm të këtij teksti, shihni f.28-29 të botimit elektronik të revistës BETTY (SHTATOR 2021).