Cilat suplemente janë të nevojshme gjatë shtatzënisë?

Shkruan: Mr. Farmaciste Biljana Bozhinovska Dupjaçanec

Vitaminat prenatale janë multivitamina të destinuara për gratë shtatzëna ose gratë që planifikojnë shtatzëninë. Krahasuar me multivitamina konvencionale, ato përmbajnë më shumë disa lëndë ushqyese të nevojshme gjatë shtatzënisë. Vitaminat prenatale mund të përshkruhen nga mjeku juaj dhe duhet të merren çdo ditë gjatë shtatzënisë. Nëse planifikoni të mbeteni shtatzënë, mund të filloni të merrni vitamina prenatale përpara se të mbeteni shtatzënë.

Gjatë shtatzënisë, fëmija merr të gjitha vitaminat, mineralet dhe lëndët ushqyese të nevojshme nga nëna, kështu që nevoja për vitamina, minerale dhe lëndë të tjera ushqyese rritet gjatë shtatzënisë. Vitaminat prenatale përmbajnë sasinë e saktë të lëndëve ushqyese të nevojshme gjatë shtatzënisë.

Cilat vitamina dhe minerale janë më të rëndësishme gjatë shtatzënisë?
Ndërsa të gjitha vitaminat dhe mineralet janë të rëndësishme, këto 5 luajnë një rol kyç në rritjen dhe zhvillimin e foshnjës gjatë shtatzënisë:
• Acidi folik
• 2. Hekuri
• 3. Kalciumi
• 4. Vitamina D
• 5. Jodi

Acidi folik
Acidi folik është një sulement veçanërisht i rëndësishëm. Është thelbësor për zhvillimin e sistemit nervor në fetus dhe mbrojtjen e tubit nervor.

Parandalon defektet e tubit nervor, defektet e rënda të lindjes si Spina Bifida dhe encefalopatitë.
Në të njëjtën kohë, vëmendje e veçantë duhet t'i kushtohet suplementeve që kanë një formë aktive të acidit folik.

Dallimi midis acidit folik dhe një forme aktive të acidit folik është se forma aktive e acidit folik nuk ka nevojë për enzima për t'u shndërruar në një formë aktive.

Studime të shumta kanë treguar se një pjesë e madhe e pacientëve (rreth 40-50%) kanë mungesë të asaj enzime të nevojshme për konvertim. Në këta pacientë, marrja e acidit folik nuk ka efekt sepse nuk kanë enzimën e nevojshme konvertuese.

Rekomandimet ditore për marrjen e formës aktive të acidit folik janë 400 mikrogramë. Për gratë që planifikojnë një shtatzëni, është gjithashtu e nevojshme të marrin 400-800 mikrogramë në ditë.
Hekuri
Hekuri është një mineral që trupi ynë e përdor për të prodhuar hemoglobinë, një proteinë që ndihmon në bartjen e oksigjenit nga mushkëritë në pjesën tjetër të trupit.

Nevojat e kekurit gjatë shtatzënisë dyfishohen. Trupi ka nevojë për hekur për të plotësuar nevojat e shtuara për oksigjen gjatë shtatzënisë dhe hekuri është i nevojshëm edhe gjatë formimit të hemoglobinës tek fëmija.

Hekuri mund të merret edhe përmes ushqimit. Ushqimet që përmbajnë sasi të larta hekuri janë:
• Mishi pa dhjamë dhe ushqimet e detit
• Drithëra, bukë dhe makarona që janë të pasura me hekur
• Perime jeshile me gjethe
• Bishtajoret, farat, arrat dhe frutat e thata
Ushqimet që përmbajnë vitaminë C mund të rrisin përthithjen e hekurit në trup. Kjo është arsyeja pse është një ide e mirë që të merrni ushqime si lëng portokalli, domate, luleshtrydhe dhe grejpfrut çdo ditë.

Mungesa e hekurit në shtatzëni mund të kontribuojë në rritjen e ndjeshmërisë ndaj infeksioneve, anemisë, marramendjes, lodhjes, lindjes së parakohshme dhe peshës së ulët të lindjes.

Kalciumi
Kalciumi është një mineral që ndihmon në zhvillimin e duhur të kockave, dhëmbëve, zemrës, muskujve dhe nervave të foshnjës. Kalciumi mund të merret me ushqim ose duke marrë vitamina prenatale që përmbajnë kalcium.

Burimet e mira të kalciumit përfshijnë:
• Qumësht, djathë dhe kos
• Brokoli dhe lakra jeshile
• Lëng portokalli i pasuruar me kalcium
Nëse ka mungesë kalciumi gjatë shtatzënisë, kjo mund të çojë në probleme të caktuara shëndetësore, siç është osteoporoza më vonë në jetë. Osteoporoza shoqërohet me një rrezik të shtuar të frakturave tek nëna.

Vitamina D
Vitamina D ndihmon në inkorporimin e kalciumit në kocka dhe duhet të përdoret në formë preparati nëse shtatzënia bëhet në muajt e dimrit, sepse sinteza e vitaminës D varet nga ndikimi diellor i lëkurës.

Kur lëkura është më pak e ekspozuar ndaj diellit, prodhohet më pak vitaminë D. Disa burime të mira natyrore të vitaminës D përfshijnë disa peshq vajorë, si salmoni, qumështi dhe drithërat.

Jodi
Jodi kontribuon në prodhimin normal të hormoneve të tiroides dhe funksionin normal të tiroides. Roli më i rëndësishëm i tiroksinës dhe triodothyroninës është krijimi dhe zhvillimi i trurit dhe strukturave nervore.

Truri i foshnjës fillon të formohet para formimit të gjëndrës tiroide të foshnjës, që do të thotë se në fillim fëmija është plotësisht i varur nga hormonet që merr nga nëna përmes placentës.

Krijimi i rrjetit nervor fillon në javët e para të zhvillimit të fetusit dhe jodi është burimi më i rëndësishëm ushqimor për këtë.

Sa më i degëzuar të jetë rrjeti nervor, aq më i madh është shfrytëzimi i trurit, dhe për rrjedhojë aq më e mirë është kujtesa, përqendrimi dhe mësimi.

Për lexim të hollësishëm të këtij teksti, shihni f.08-09 të botimit elektronik të revistës BETTY (Shkurt 2022).