Pse është e rëndësishme të testoheni për HIV?

Dita Botërore e HIV AIDS - 1 Dhjetori
Shkruan: Vesna Matevska, menaxhere e programit në HERA


Vlerësohet se në vendin tonë çdo i treti person është HIV pozitiv, por nuk ka dijeni për statusin e tij HIV pozitiv.

Dhe pse është e rëndësishme të dihet statusi pozitiv HIV në kohë?
E thënë thjesht, sepse informacioni në kohë nënkupton akses në kohë në shërbimet mbështetëse dhe terapinë që është e disponueshme dhe falas në vendin tonë.
Duke marrë terapinë në kohë, personat që janë HIV pozitiv mund të mbajnë imunitetin e tyre në gjendje të mirë, në mënyrë që të vazhdojnë të jetojnë me cilësi dhe të kenë të njëjtën jetëgjatësi si personat që nuk kanë HIV.
Çfarë është saktësisht HIV?
HIV është një virus që sulmon sistemin mbrojtës të njeriut dhe në këtë mënyrë dobëson imunitetin dhe mbrojtjen kundër infeksioneve.

Si transmetohet HIV?
Ekzistojnë tre mënyra të transmetimit:
1. Nëpërmjet marrëdhënieve seksuale të pambrojtura (marrëdhënie seksuale në të cilat nuk përdoret prezervativi), pavarësisht nëse marrëdhëniet janë vaginale, anale apo orale;
2. Nëpërmjet gjakut, dhe më së shpeshti kur ndahen pajisjet për injektimin e drogës me persona të tjerë (gjilpëra, shiringa, tenxhere);
3. Nga një grua shtatzënë/nënë e fetusit/të porsalindur gjatë shtatzënisë, gjatë lindjes ose dhënies së gjirit.
HIV transmetohet përmes 5 lëngjeve trupore: gjakut, lëngut para seminal, lëngut seminal (spermës), sekrecioneve vaginale dhe qumështit të gjirit. Infeksioni mund të ndodhë vetëm nëse një sasi e caktuar e këtyre lëngjeve bie në kontakt me qarkullimin e gjakut, gjë që mund të ndodhë në mënyrat e mësipërme të transmetimit.

Ndryshe, virusi gjendet edhe në lëngje të tjera trupore si lotët, pështyma, urina dhe djersa, por jo në sasi të mjaftueshme për t'u transmetuar.

Marrëdhënia seksuale është mënyra më e zakonshme e transmetimit të HIV-it.
Për secilën nga mënyrat ekzistojnë masa për parandalimin e transmetimit të HIV-it. Kjo është pikërisht arsyeja pse ne duhet të praktikojmë seks të mbrojtur dhe të testohemi rregullisht për virusin HIV.

HIV-i nuk transmetohet nëse përdoret prezervativi dhe më së miri kombinohet me lubrifikant, sepse lubrifikuesi redukton fërkimin dhe në këtë mënyrë ulen shanset që prezervativi të çahet. HIV-i nuk transmetohet edhe nëse kemi një partner HIV pozitiv që merr terapi të rregullt me HIV: në atë rast, virusi është nën kontroll dhe i padetektueshëm, që do të thotë se nuk është i transmetueshëm.
HIV-i gjithashtu nuk transmetohet nga një grua shtatzënë/nënë me HIV tek fetusi/i porsalinduri nëse gruaja merr terapi HIV që në fillim të shtatzënisë dhe merr masa të tjera (p.sh. nuk e ushqen me gji të porsalindurin).

Si mund ta mbroj veten nga HIV-i?
HIV-i është vetëm një nga infeksionet seksualisht të transmetueshme (IST). Ashtu si me IST të tjera, prezervativi është ende mbrojtja më e mirë për HIV-in!
Është e rëndësishme të dini se rreziku i infeksionit seksualisht të transmetueshëm nuk varet nga numri i partnerëve seksualë, por nga fakti nëse praktikohet seksi i sigurt.
Më shumë për prezervativin mund të mësoni në https://kontracepcija.mk/mashki-kondom/

Ku duhet të bëj testin për HIV? Ku mund të marr më shumë informacion rreth infeksioneve tekstualisht të transmetueshme?
Për më shumë se një dekadë, organizata qytetare HERA është duke u kujdesur për shëndetin seksual dhe riprodhues të qytetarëve, veçanërisht atyre që janë në margjina, përmes qendrave të saj rinore "Dua të di" të vendosura në Shkup - në Vodno dhe në Shuto Orizarë.

Për lexim të hollësishëm të këtij teksti, shihni f.14-15 të botimit elektronik të revistës BETTY (Dhjetor 2022).