Sindromi metabolik-karakteristikat, rreziqet dhe parandalimi

Sindroma metabolike është një sëmundje metabolike që është një koleksion i disa simptomave me faktorë të shumtë rreziku. Prevalenca në rritje e sindromës metabolike shkon paralelisht me epideminë e obezitetit. Sindroma metabolike çon në rezistencën ndaj insulinës,
e quajtur edhe prediabet.

Sindroma metabolike është një kompleks problemesh shëndetësore të lidhura:
Rritja e vlerave të triglicerideve
Ulje e kolesterolit HDL
Rritja e vlerave të presionit të gjakut
Rritja e vlerave të sheqerit në plazmë të agjërimit dhe/ose dëmtimi i tolerancës ndaj glukozës në diabetin e trajtuar më parë
Sasi e tepërt e yndyrës në bel

Është vlerësuar se 1 në 6 persona plotësojnë kriteret për diagnozën e sindromës metabolike.

Hipoteza më e pranuar gjerësisht për mekanizmat e sindromës metabolike është rezistenca ndaj insulinës, rezistenca ndaj efekteve metabolike të insulinës, një gjendje në të cilën vlera normale e insulinës në trup shkakton një përgjigje jonormale biologjike dhe rritja e përqendrimit të acideve yndyrore qarkulluese është një nxitës për zhvillimin e rezistencës ndaj insulinës.
Sipas konsensusit të IDF (Federatës Ndërkombëtare të Diabetit) nga viti 2005, kriteret diagnostike për sindromën metabolike janë:
- Obeziteti qendror, i përcaktuar si perimetri i belit ≥ 94 cm për burrat dhe ≥ 80 cm për gratë PLUS
Të paktën dy nga faktorët e mëposhtëm:
- Rritja e triglicerideve të serumit të agjërimit ≥ 1,70 mol/L ose trajtim specifik për këtë anomali të lipideve
- Ulje e kolesterolit HDL të serumit të agjërimit < 1,03 mmol/L tek meshkujt, ose < 1,29 mmol/L tek femrat ose trajtim specifik për këtë anomali të lipideve
- Hipertensioni, presioni sistolik i gjakut ≥130 ose presioni diastolik i gjakut ≥85 mmHg ose trajtimi për hipertensionin e diagnostikuar më parë
- Rritja e glukozës në gjak të agjërimit ≥5,6 mmol/l ose diabeti i tipit 2 i diagnostikuar më parë, ose marrja e terapisë për uljen e diabetit.
Nëse vlera është mbi 5.6 mmol/l, ekziston një rekomandim i fortë për të kryer një test oral të tolerancës së glukozës, por nuk është e nevojshme të përcaktohet prania e sindromës.
Përveç vendosjes së diagnozës së sindromës metabolike, kërkohet gjithashtu prania e të paktën tre prej faktorëve të rrezikut të mëposhtëm:
Komponenti familjar: të afërmit e shkallës së parë me diabet tip 2
Obeziteti: indeksi i masës trupore (BMI) ≥ 30 kg/m2
Hiperuricemia: urati i serumit të agjërimit ≥ 450 μmol/l tek meshkujt,
≥ 340 µmol/l tek femrat
Mikroalbuminuria: albumina urinare ≥ 20 mg/24 orë
Hiperinsulinemia: glukoza e gjakut në agjërim ≥ 7,8 pmol/l
(≥ 13,0 mU/l)
Nëse jeni diagnostikuar me sindromën metabolike, qëllimi i trajtimit do të jetë zvogëlimi i rrezikut të zhvillimit të komplikimeve të përmendura më parë. Linja e parë e trajtimit, por më e rëndësishmja, parandalimi, në fakt është adresimi i shkaqeve që çuan në këtë situatë – dieta jo e shëndetshme dhe zakonet e këqija të jetesës. Disa suplemente të caktuara gjithashtu ndikojnë ndjeshëm në metabolizmin normal të yndyrave dhe sheqernave, kështu që kombinimi i tyre mund të zvogëlojë në mënyrë drastike rreziqet e sindromës metabolike. Për shembull:
Kolina kontribuon në metabolizmin normal të lipideve, metabolizmin normal të homocisteinës dhe ruajtjen e funksionit normal të mëlçisë.
Vitamina B1 kontribuon në funksionimin normal të zemrës
Kromi kontribuon në ruajtjen e niveleve normale të glukozës në gjak.
Ekstrakti i thatë i gjethes së banabës - banaba kontribuon në ruajtjen e metabolizmit normal të glukozës/karbohidrateve.
Zbulimi dhe trajtimi i hershëm i sindromës metabolike synon parandalimin parësor dhe dytësor të diabetit mellitus të tipit 2, si dhe sëmundjeve kardiovaskulare (hipertension, infarkt miokardi, sëmundje arteriale periferike, goditje në tru) dhe mund të ndikojë gjithashtu në depresionin dhe sëmundjen e Alzheimerit.
MA në Farmaci Maja Gocevska