Варикоцела

д-р Илија Келепуроски
спец. уролог
ЈЗУ КЛИНИЧКА БОНИЦА БИТОЛА

|



Варикоцела, што претставува, како се решава и влијание за фертилноста кај мажот

Варикоцела настанува со проширување, дилатација на пампиниформниот  плексус, вените во скротумот. Од сто мажи, десет до петнаесет имаат варикоцела.  Тоа е како да добиете проширена вена во ногата.

Варикоцелите настануваат  кога вените на пампиниформниот плексус во скротумот се зголемуваат.  Овие вени се како проширените вени (извртени, отечени вени, кои се наоѓаат во ногата.) Варикоцелите се формираат за време на пубертетот.  Тие можат да растат и може да ги забележите повеќе со текот на времето.  Варикоцелите се почести на левата страна на скротумот.  Ова е затоа што машката анатомија не е иста од двете страни.  Варикоцелите можат да постојат од двете страни истовремено, но тоа е ретко.  Околу 10-15 момчиња од 100 имаат варикоцела.

Поголемиот дел од времето варикоцелите не предизвикуваат проблеми и се безопасни.  Поретко варикоцелите можат да предизвикаат болка, проблеми со татковство  или еден тестис да расте побавно или да се намали.

Симптоми

Повеќето мажи со варикоцела немаат никакви симптоми.  Но, варикоцелите нè загрижуваат од повеќе  причини.  Некои може да предизвикаат неплодност (проблеми со татковството) и бавен раст на левиот тестис за време на пубертетот.  Варикоцелите може да бидат причина за проблеми со плодноста кај околу четири од десет мажи кои имаат проблеми со татковството на своето прво дете.  Тие, исто така, може да бидат причина за проблеми со плодноста кај околу осум од десет мажи кои имаат проблеми со татковството при планирање второ дете.

Причини

Постојат повеќе  причини за појава на варикоцела.  Залистоците во вените може да се инсуфициентни (или може да недостасуваат).  Ако протокот на крв е слаб, крвта може да  остане во вените.  Исто така, поголемите вени што се движат од тестисите кон срцето се поврзани различно од левата и десната страна.  Значи, потребен е поголем притисок на левата страна за да може крвта да тече низ вените кон срцето.  Ако крвта тече наназад или се здружува во вените, тоа може да предизвика нивно отекување.  Поретко, отечени лимфни јазли или други маси зад стомакот го блокираат протокот на крв.  Ова може да доведе до ненадеен оток на вените на скротумот.  Ова е често болно.

 Дали варикоцелите се чести?

Околу 15 од 100 мажи имаат варикоцели.  Тешко е да се предвиди кој од овие 15 ќе има проблеми со плодноста предизвикани од нивната варикоцела.  Но, околу 4 од 10 мажи тестирани за проблеми со плодноста имаат варикоцела и намалено движење на спермата.  Иако варикоцели често се наоѓаат кај мажите тестирани за неплодност, 8 од 10 мажи кои имаат варикоцела немаат проблеми со плодноста.

Дијагноза

Варикоцелите се дијагностицираат преку самопреглед на скротумот или за време на рутински преглед на лекар.  Тие се опишани како „торба со црви“ поради тоа како изгледаат и се чувствуваат.

Уролозите често проверуваат дали има варикоцели со стоење на пациентот.  Можеби ќе биде побарано да земете длабок здив, да го задржите здивот или да кашлате додека вашиот уролог го прегледува скротумот над тестисот.  Оваа техника е позната како „маневар на Валсалва“.  Овозможува вашиот уролог да пронајде зголемени вени.

Вашиот уролог може да назначи тест за ултразвук на скротумот. Дијагнозата се поставува  и со помош на ехосонографија на тестисите. Варикоцелите на ултразвук се дефинираат како вени кои се пошироки од 3 милиметри, а крвта тече во обратна насока при маневарот на Валсалва.

Третман

Често, варикоцелите не се лекуваат.  Третманот им се нуди на мажи кои имаат:

• проблеми со плодноста (проблеми со татковство на дете)


• болка


• левиот тестис расте побавно од десниот


• абнормална анализа на спермата.

Нема лекови за лекување или спречување варикоцели.

Кога е потребно, операцијата е главната форма на третман.  Емболизацијата е нехируршка опција за третман.

Хирургија

Постојат многу начини да се направи операција на варикоцела.  Сите вклучуваат блокирање на протокот на крв во вените на пампиниформниот плексус.

Хируршката интервенција се прави под општа анестезија.  Двата хируршки пристапа кои се користат најчесто се:

Микроскопска варикоцелектомија: Со оваа техника, хирургот прави засек од 1 см над скротумот.  Користејќи микроскоп, хирургот ги лигира сите мали вени и ги поштедува деферентните артерии на тестисите и лимфната дренажа.  Постапката трае од 1 до 2 часа и истиот ден пациентот е отпуштен дома.

Лапароскопска варикоцелектомија: Со оваа техника, хирургот внесува „тенки цевки“ во стомакот и врши лигатура на вените.  Бидејќи има помалку вени за лигатура во стомакот, постапката е пократка и трае околу 30-40 минути.  Пациентот е отпуштен дома истиот ден.

Постои уште еден пристап, таканаречен отворен пристап со различни модификации зависно од инцизијата на абдоменот.

Постојат повеќе студии кои укажуваат дека овој пристап е инфериорен во однос на претходните два и сè помалку се употребува и се практикува.

 Резултати од хируршкиот третман

Компликациите после која било операција се ретки.  Некои од компликациите се следни:

• рекурентна варикоцела или нејзино враќање (повторување)


• течност што се формира околу тестисот (хидроцела)


• повреда на артеријата на тестисот до атрофија на истиот.

Постои мала можност операцијата да не го поправи проблемот.  Во ретки случаи, повредата на артеријата на тестисот може да доведе до губење на тестисот.  Постојаност или повторување на варикоцелата се случува кај помалку од еден од десет пациенти кои имаат операција.  Микроскопската хирургија има најмала стапка на рекуренција или можност за враќање на варикоцелата.

Пациентите се враќаат во нормални активности по 1 недела од операцијата со мала болка која се третира со аналгетици.

 Перкутана емболизација би ја спомнале како нехируршки третман за решавање на проблемот со варикоцела и се состои од следново:

Емболизацијата ја прави интервентен радиолог.  Инјекција на контраст преку цевка со рендгенско насочување се користи за да се види изворот на проблемот.  Целта е да се најдат сите вени што водат до варикоцела.  Намотки, приклучоци со или без склерозант, се користат за да се блокира протокот на крв во варикоцелата со цел да настане скарификација на вените.  Се прави или со локален анестетик или со лесна седација преку многу мала дупка во препоните или вратот.  Методот најчесто трае од 45 минути до еден час.

Препорака што по третманот

Заздравувањето по операцијата е брзо, а болката е често мала.  Треба да избегнувате вежбање од 10 до 14 дена.  Честопати може да се вратите на работа 5-7 дена по операцијата.  Исто така, ќе продолжите со урологот да се консултирате за  кој било проблем, ако ви се јави. Анализата на спермата се прави три до четири месеци подоцна.

Заздравувањето по емболизацијата е исто така релативно кратко, со само мала болка.  Треба да избегнувате вежбање од 7 до 10 дена по постапката.  Честопати може да се вратите на работа по еден до два дена.  Стапката на повторување на емболизација е на исто ниво со хируршката интервенција.  Но, постојат случаи кога емболизацијата се претпочита пред операцијата.

Квалитетот на спермата се подобрува кај околу 6 од 10 неплодни мажи после хируршката интервенција на варикоцела.  За овој третман треба да се размислува заедно со другите избори за третман на решавање на инфертилитетот.

 За детално читање на овој текст, погледнете на 20-21 стр. во електронското издание на BETTY магазин (ФЕВРУАРИ 2021).