Прегненолон е важен хормон, бидејќи служи како прекурсор за создавање многу други значајни хормони во телото, вклучувајќи кортизол, прогестерон, естроген и тестостерон. Тој е основен во стероидогенезата – процесот во кој организмот синтетизира стероидни хормони.
Неколку клучни функции на прегненолон:
1. Поддршка на хормонски баланс: Прегненолон е почетната точка за многу хормони и помага да се одржи здрав хормонски баланс во телото
2. Регулација на стресот и енергијата: Преку влијание врз кортизолот, прегненолон игра улога во управувањето со стресот и го одржува нивото на енергија.
3. Мозочни функции: Се смета дека прегненолон го поддржува здравјето на мозокот и когнитивната функција, и има улога во подобрувањето на меморијата и менталната јасност.
4. Расположение: Овој хормон исто така може да влијае на расположението и да помогне во справување со анксиозност и депресија. Со оглед на тоа дека е прекурсор за многу други хормони, прегненолон е клучен за правилно функционирање на хормонскиот систем.
Како дејствува на човечката мисла?
Прегненолонот има значајна улога во когнитивните функции, вклучително и во процесите на мислење, учење и меморија. Оваа неговата улога произлегува од фактот што е неуростероид, односно хормон што директно влијае на активноста на мозокот.
ЕВЕ КАКО ДЕЈСТВУВА НА МИСЛОВНИТЕ ПРОЦЕСИ:
1. Подобрување на меморијата: Прегненолонот е познат по својата способност да ги зајакне меморијата и когнитивната функција. Истражувањата сугерираат дека овој хормон помага во процесите на формирање на долгорочна меморија, а исто така и ја подобрува краткорочната меморија.
2. Заштита на невроните: Прегненолонот има невропротективни својства, што значи дека го штити мозокот од оштетување и стареење. Ова е клучно за одржување на здравјето на мозокот и заштита од дегенеративни болести, како Алцхајмерова болест.
3. Ментална јасност: Прегненолонот може да ги подобри фокусот и концентрацијата, овозможувајќи полесно извршување на сложени ментални задачи.
4. Регулирање на стресот и анксиозноста: Преку влијание врз нивото на кортизол (хормон на стресот), прегненолонот помага во одржување на смиреноста и емоционалната стабилност, што индиректно влијае врз јасноста на мислите.
5. Поддршка на расположението: Како неуростероид, прегненоло- нот исто така влијае на хормоните поврзани со расположението, како што се серотонинот и допаминот, кои играат клучна улога во чувството на благосостојба и оптимистичките мисли. Со овие механизми, прегненолонот го подобрува севкупното ментално функционирање и ја поддржува способноста за сложено размислување.
КАКО ТРЕБА ДА СЕ ОДРЖУВА ВО ДОБАР БАЛАНС?
Одржувањето на здрав баланс на прегненолонот е важно за поддршка на когнитивните и телесните функции, но тоа зависи од различни фактори како што се исхраната, начинот на живот и здравствените состојби. Еве неколку начини како да го одржувате нивото на прегненолон во добар баланс:
1. Здрава и избалансирана исхрана: Исхраната богата со здрави масти, витамини и минерали е клучна за поддршка на хормоналната продукција. Храната богата со омега-3 масни киселини (риба, јаткасти плодови, ленено семе), како и зеленчук и овошје богато со антиоксиданси, помага во одржувањето на здрав хормонален баланс.
2. Намалување на стресот: Прегненолонот игра улога во регулацијата на кортизолот, хормонот на стресот. Хроничниот стрес може да ја намали продукцијата на прегненолон, што може да доведе до когнитивни проблеми и хормонален дисбаланс. Техники како медитација, јога и други активности за намалување на стресот можат да помогнат во одржување на нивото на прегненолон.
3. Редовна физичка активност: Вежбањето може да го стимулира производството на хормони и да го поддржи нивното природно балансирање. Умерената физичка активност ја подобрува циркулацијата, што е важно за нормална синтеза на хормони.
4. Квалитетен сон: Сонот е важен за хормоналната регулација, вклучително и прегненолон. Недоволен или неквалитетен сон може да го наруши хормоналниот баланс. Обидете се да имате доволно сон (7-8 часа) и да воспоставите редовен распоред на спиење.
5. Избегнување на хронично воспаление: Воспалението може да влијае негативно на продукцијата на хормони. Внесувањето храна со антиинфламаторно дејство (како зелен чај, куркума и риба богата со омега-3) и избегнувањето преработе- на храна можат да помогнат.
6. Дополнување со прегненолон (само со консултација): Во некои случаи, особено кај постарите лица или луѓето со хормонски дисбаланс, се препорачуваат додатоци на прегненолон. Сепак, овие додатоци треба да се земаат само по консултација со лекар, бидејќи превисоките нивоа на прегненолон можат да предизвикаат несакани ефекти.
7. Редовни прегледи: Ако имате симптоми на хормонски дисбаланс (замор, когнитивни потешкотии, промени во расположението), важно е да направите хормонски тестови и да се консултирате со доктор за совет околу управувањето со нивото на прегненолон. Со овие мерки, може да го одржувате нивото на прегненолон во нормални граници и да го поддржите здравјето на мозокот и телото.
Пишува: Д-р Тања Величковска