Здрава зимска исхрана

Ана Николиќ

Факт е дека во зима ни е потребна енергија да се згрееме и заштитиме од сезонски болести карактеристични за периодот од годината со пократки денови, помали сончеви интервали и ниски температури, кога многу повеќе време поминуваме во затворени, често непроветрени и презагреани простории. Дали тоа значи дека ни требаат повеќе калории, а секој ден на трпезата некое висококалорично и тешко јадење? Дали е во ред секој момент да посегнуваме по слатки? Секако дека не!

Зимското мени не треба да има повеќе калории отколку она во пролет или есен, туку е потребно да биде избалансирано, секојдневно на менито да се наоѓаат продукти кои ни обезбедуваат доволно протеини, витамини, минерали и јаглехидрати распоредени во пет оброци со рамномерни временски растојанија.

Овошје и зеленчук: Свежи, смрзнати, варени на пареа или барени, овошјето и зеленчукот се извор на витамини и минерали и треба да бидат застапени секој ден. Супи и чорби од зеленчук подобро ќе нè загреат од секоја торта, а лукот ќе нè заштити од инфекции. Зелката, која во зима ја има во изобилство, исклучително е богата намирница со витамини А, Б6, Ц и К, па треба да се консумира што повеќе и што почесто во суров и варен облик.

Месо: Добар е извор на протеини, па треба да го има на менито. Пилешкото и мисиркиното, понекогаш јунешко месо ќе го збогатат оброкот, но треба, како и за време на останатите годишни времиња, да се избегнуваат масни преработки и претерување со количините на храна.

Млечни производи: Младото сирење и јогуртот добро влијаат на метаболизмот, кој во зима се забавува, а витаминот Д му помага на нашиот организам да се избори со времето во кое нема доволно сонце.

Јајца: Варени или пржени се здрава храна ако не се претерува, а со спанаќ или некој друг зеленчук за ручек и добра замена за месо. Едно варено јајце како додаток на појадок два до три пати неделно (на кого не му пречи) ни ја дава потребната енергија до ручек.

Риба: Ако свежа или замрзната риба е застапена барем два до три пати неделно на менито, добро сме го испланирале седмичното мени. Рибите се вреден извор на аминокиселини, па треба да се јадат што почесто.

Јаглехидрати: Интегрален леб, пециво од цело зрно и кафеав ориз се здрава храна, ама не треба да се претерува во количините. Едно тенко исечено парче леб е доволно за појадок, односно ручек. Исто така, треба да се мисли на комбинирањето на продуктите, па ако јадеме тесто, компир или ориз, со тој оброк не треба да се јаде леб.

Суплементи: Во зима не е секогаш лесно да се испланираат оброците така што од животните намирници ќе го обезбедиме дневниот внес на доволни количини витамини и минерали. Додатоците во исхраната кои содржат витамини од Б-групата, витамини Ц, Д, А, селен, магнезиум, цинк и други корисни елементи можат значајно да придонесат за општото  здравје и превенција на сезонски инфекции.

Грицки: Во зима, кога повеќе се седи дома, потребно е да се води сметка да се избегнуваат индустриски грицки. Наместо нив, може да се консумира чипс од јаболко, сушен целер и слични производи кои не е тешко да се направат во дехидратор или во рерна. И обични пуканки ако не се купени туку правени дома, се одлични грицки, како и семки од тиква, несолени бланширани кикиритки, ореви и други јаткасти плодови, ама не повеќе од 50 грама на ден.

Слатки: Во зима треба да се избегнуваат и примамливи колачи, торти и други слатки, а наместо нив кога ќе почувствуваме желба за шеќер да се консумира црно чоколадо и сушено овошје или, пак, печени јаболка со цимет.