Beta-Glukani – imunostimuluesi më i fuqishëm natyror

Mr.farm. Sonja Pecevska

|



Substancat që me mekanizmin e tyre të veprimit forcojnë imunitetin dhe në këtë mënyrë rrisin rezistencën e organizmit dhe efektivitetin e tij në mbrojtjen nga ndikimet e dëmshme, quhen imunomodulatorë. Imunomodulatorët që kanë efekt pozitiv në sistemin imunitar quhen imunostimulues, ndërsa ata që kanë efekt shtypës, imunosupresues.

Beta-glukanët janë substanca që i përkasin grupit të parë, pra me mekanizmin e tyre të veprimit forcojnë imunitetin, duke e bërë kështu trupin tonë gati për të luftuar viruset dhe bakteret edhe para se të bien në kontakt me të. Për nga përbërja janë polisakaride, molekulat e të cilave janë të lidhura me lidhje beta-glikozide. Struktura e molekulave të beta-glukanëve dhe lloji i lidhjes glikozide në to ka një rëndësi të madhe, meqenëse shkakton një efekt krejtësisht të ndryshëm biologjik dhe imunofarmakologjik. Një numër i madh studimesh që studiojnë efektet imunomodulatore të beta-glukanëve kanë konfirmuar deri më tani se forma më aktive është beta-1,3/1,6-glukani nga majaja.

Cili është efekti i tij në organizëm?

Ai punon për të stimuluar formimin e palcës së eshtrave dhe në këtë mënyrë aktivizon prodhimin e leukociteve dhe trombociteve përgjegjëse për luftimin e infeksioneve. Veç kësaj, aktivizon makrofagët, qelizat e leukociteve, detyra kryesore e të cilave është të mbrojnë nga sulmet e qelizave të huaja në trupin tonë. Kur beta-glukani lidhet me receptorin e makrofagëve, makrofagët aktivizohen dhe bëhen deri në 7 herë më efektivë në njohjen dhe shkatërrimin e agjentëve shkaktarë të infeksionit.

Beta-glukani ka aftësinë të rrisë aktivitetin imunitar me 50-120% në 72-96 orët e para pas administrimit oral. Ai gjithashtu rrit në mënyrë jo të drejtpërdrejtë çlirimin dhe aktivitetin e rritur të enzimave: lizozima, elastaza, kolagjenaza dhe çlirimi i citokinave. E gjithë kjo kontribuon në një reagim më të shpejtë dhe më të fortë të organizmit ndaj patogjenëve, gjë që është dëshmuar nga rritja e rezistencës së organizmit ndaj infeksioneve, por edhe reduktimi i simptomave dhe shërimi më i shpejtë i infeksioneve ekzistuese.

Aktiviteti i beta-glukanit fillon midis 24 dhe 72 orëve pas marrjes, kështu që ka kuptim të merren produkte të beta-glukanit edhe kur simptomat janë tashmë të pranishme, jo vetëm në mënyrë parandaluese. Beta-glukani dhe vetitë e tij imunologjike janë veçanërisht të mira kundër simptomave të ftohjes, gripit dhe infeksioneve të rrugëve të sipërme të frymëmarrjes të shkaktuara nga viruset. Studimet kanë treguar se glukanët ndihmojnë në lehtësimin e simptomave të këtyre sëmundjeve dhe ndihmojnë trupin të përballet me viruset e madje edhe me bakteret rezistente ndaj antibiotikëve.

Beta-1,3/1,6-glukani konsiderohet si një nga imunomodulatorët më të sigurt, sipas studimeve të disponueshme deri më tani. Në vitin 2008, FDA (administrata amerikane e ushqimit dhe barnave) i dha beta-glukanit nga majaja Saccharomyces cerevisiae statusin GRAS (status i ushqimit dhe barnave që do të thotë se janë të sigurta për t'u përdorur). Beta-glukani është shumë i sigurt për t'u përdorur, por kur zgjidhni beta-glukanin, është e rëndësishme të kihet parasysh se është një lëndë e parë me cilësi të lartë, sepse disa përbërës që mund të jenë të pranishëm në muret e qelizave të majave mund të ndërhyjnë në përthithjen e beta-glukanit. Gjegjësisht, pastrimi nënkupton heqjen e manoproteinave dhe lipideve nga muri i qelizave të majave gjatë procesit të prodhimit dhe është një nga imperativët për të arritur biodisponibilitet të shtuar. Dozat minimale të rekomanduara me efikasitet të caktuar të pritshëm janë 250-500 mg beta-glukan.

Për lexim të hollësishëm të këtij teksti, shihni f.20-21 të botimit elektronik të revistës BETTY (DHJETOR 2021).